CẤY RĂNG (DENTAL IMPLANT) Ở ĐÂU RẺ VÀ AN TOÀN?
Cấy răng cố định (dental implant) là một chi phí rất lớn, do đó không được bất kỳ một chương trình bảo hiểm y tế nào chi trả, dù là bảo hiểm tư nhân. Giá một cái răng trồng ở Mỹ và Canada hiện nay lên tới 5,000 USD/CAD một cái. Một số người già đã phải chọn giải pháp rẻ tiền hơn là nhổ toàn bộ số răng thật còn lại để lắp nguyên hàm răng giả tháo ra lắp vào (removable denture). Nhưng loại này không cho một cảm giác răng thật và lúc nhai cũng không vững chắc như răng trồng.
Trước hết ta tìm hiểu thế nào là kỹ thuật cấy răng?
Cấy răng nghĩa là nha sĩ chuyên cấy răng (implant specialist chứ không phải nha sĩ thường) nhổ chân răng thật rồi khoan vào xương hàm và “cấy” vào đó một cái trụ chân răng bằng kim loại (titanium hay zirconia), rồi cái răng giả bằng porcelain hay zirconia sẽ được bắt vít vào chân răng giả. Đây là nói một cách vắn tắt và đơn giản hóa. Đi vào chi tiết thì phức tạp hơn như vậy.
Cấy xương hàm (bone graft)
Trước hết là chuyên viên trồng răng phải xem xương hàm (jaw bone) dưới cái răng bị mất của bạn còn cứng cáp đủ để trồng chân răng giả (implant) hay không. Nếu thấy xương này không đủ dày để trồng chân răng giả, chuyên viên trồng răng phải cấy xương mới vào, tiếng Anh gọi là bone graft. Sau khi làm bone graft, bạn phải chờ từ 6 tháng đến 1 năm mới có thể làm implant. Có trường hợp xương hàm đã quá mỏng, bone graft cũng không thực hiện được thì bạn cũng không thể làm implant được.
Các thành phần của một răng cấy
Một răng cấy gồm 4 thành phần:
1- Trụ chân răng (implant): phần đế bằng kim loại được khoan cắm vào xương hàm, chìm hoàn toàn trong nướu răng. Trụ làm bằng kim loại titanium hoặc titanium trong lõi bao gốm sứ zirconia ở ngoài.
2- Khớp nối (abutment) giữa Trụ chân răng và Răng giả. Gọi là khớp nối vì đầu dưới của nó nối với trụ chân răng và đầu trên của nó nối với răng giả.
3- Răng giả (crown) bằng sứ porcelain hoặc sứ zirconia.
4- Con vít (screw) để xiết chặt răng giả với khớp nối.
Các loại làm implant:
1- Implant một cái răng giả (crown).
2- Implant 3 hay 4 răng giả: trong trường hợp này chỉ cần 2 trụ chân răng, 3 cái răng giả dính liền với nhau, 2 cái răng giả ở ngoài được cắm vào 2 trụ chân răng. Vì dính liền với nhau như một cái cầu nên đám răng giả này được gọi là bridge.
3- Implant nguyên hàm răng giả: nguyên hàm răng giả nằm trên nướu giả được gắn trên 4 hoặc 6 hoặc 8 trụ chân răng, gọi là implant denture. Gắn cố định chứ không tháo ra lắp vào như removable denture.
(xem ảnh đầu bài)
Trường hợp của tôi chính là số 2. Tôi bị mất 3 cái răng hàm bên trái, nhai cơm bên mặt mấy năm làm cho miệng bị méo. Hà tiện tiếp không được nữa, tôi đi nha sĩ chuyên cấy răng. Ông chê xương hàm tôi mỏng, bắt làm bone graft. Thế là tốn 1,200 CAD. Một năm sau trở lại hỏi giá làm implant. Sau khi khám xét, ông phán ra 10,000 USD. Tôi thở dài, rút lui, tính chuyện làm implant nước ngoài.
Khi nói đến đi ra nước khác trồng răng, hầu như mọi người Việt ở nước ngoài đều tự động nghĩ đến về Việt Nam trồng răng, tương tự như nói đến đi tránh đông là nghĩ ngay đến về VN tránh đông. Nhưng có hai lý do khiến tôi không thể về VN làm implant:
- Thứ nhất là tôi có dịp chứng kiến việc làm răng ở VN của 2 người quen ở Canada khiến tôi mất tin tưởng với ngành nha ở VN. Hai cái răng giả trồng của anh bạn tôi vừa to hơn những cái răng thật còn lại vừa có màu nhạt hơn, khiến nhìn vào biết ngay răng giả. Còn cô bạn đi tẩy răng trắng (whitening, còn gọi là bọc răng sứ) ở VN thì hàm răng của cô nó trắng xóa đến mức tôi tưởng tượng nếu nhà bị cúp điện thì cô cứ cười toác miệng thì đủ ánh sáng thấy đường đi, không cần nến hoặc đèn pin.
- Thứ hai là mấy năm gần đây, lưng tôi chỉ ngồi liên tục vài tiếng là sẽ bị đau, do đó chuyện ngồi máy bay 14 tiếng để về VN đã trở thành một cực hình tra tấn với tôi.
Trong giá phí làm implant, có hai thành phần là nguyên liệu và nhân công. Giá của Trụ chân răng khác nhau theo phẩm chất thương hiệu còn tiền công của nha sĩ Mỹ và Canada dĩ nhiên là cao hơn các nước Á châu hay Nam Mỹ châu. Theo bảng giá của một văn phòng trồng răng tại VN dưới đây, ta thấy hiệu Straumann của Thụy Sĩ đắt nhất vì tốt nhất. Nó đắt hơn 5 lần so với trụ chân răng hiệu Yes Biotech của Hàn quốc. Vây khi thấy một nha sĩ tính tiền cấy răng rẻ hơn nha sĩ khác, ta cần biết là nha sĩ đó dùng trụ chân răng thương hiệu gì, vì tiền nào của đó.
Vậy khi bạn trả tiền cho trụ chân răng Straumann thì bạn cũng nên hỏi nha sĩ cho xem cái trụ hiệu này cho chắc ăn.
Khi tôi bàn chuyện đi Mexico làm implant với anh bạn người Tàu cùng chơi pickleball, anh khuyên tôi nên đi Cuba, vì Cuba còn rẻ hơn Mexico.
Tôi lên mạng tìm hiểu, thì thấy rằng Cuba có một trung tâm y khoa chuyên phục vụ cho du khách quốc tế lấy ngoại tệ, tên gọi là Cira Garcia International Clinic, đã 43 tuổi đời. Nha khoa là một phân khoa của Cira Garcia, nhưng tọa lạc trong một tòa nhà riêng, có tên là Centro National de Estomatologia. Theo reviews của Tripadvisor website, 80-90% khách hàng quốc tế hài lòng với dịch vụ của Cira Garcia International Clinic (4 sao). Tìm hiểu giá cả thì thấy trong trường hợp của tôi, giá của 2 implants + 3-unit bridge chỉ có 2,300 USD hay 3,200 CAD. Trụ implant bằng titanium còn răng giả bằng porcelain.
Vợ chồng tôi đã ghé Havana 2 ngày trong chuyến cruise ship năm 2018, có nhiều ấn tượng tốt về người dân Cuba đáng thương. 2 ngày chưa đủ, tôi muốn tìm hiểu thêm về Cuba, phải chăng đây là cơ hội? Tôi lại suy nghĩ về cái tỷ lệ khách hàng không hài lòng 10-20%. Nếu không may tôi thuộc nhóm này thì sao? Cuối cùng thì tôi chấp nhận may rủi, nếu chữa trị cuối cùng không được tốt đẹp thì coi như giúp đỡ cho đất nước Cuba vậy. Liệu có tệ hơn ông bạn làm răng ở VN? Thế là đầu tháng 10/2024 tôi book Airbnb 1 tháng và lên đường đi Havana.
Đến Havana thì tôi giật mình. So với 6 năm trước, Cuba xuống dốc thê thảm. Bởi vì sang năm 2019, TT Trump cấm cruise ship từ Mỹ ghé Cuba, thế là Cuba mất đi nguồn Mỹ kim khổng lồ (sang thời TT Biden vẫn cấm tiếp), ngân sách thiếu hụt, đường xá nhà cửa hư hỏng thêm và rác thì ngổn ngang hàng đống trong thành phố vì xe hốt rác chỉ làm việc 1 tháng 1 lần.
Tôi đến Centro Nacional de Estomatologia. Đây là một tòa nhà xây theo kiến trúc Spain kiểu xưa rất đẹp. Trên tường treo giấy chứng nhận của tổ chức quốc tế International Certification Network. Nhân viên nói được tiếng Anh. Máy làm răng và máy chụp X Ray made in Italy, nhìn còn mới. Những nha sĩ đều lớn tuổi, chứng tỏ nhiều năm kinh nghiệm, mặc cà vạt rất lịch sự. Tôi được một nha sĩ khám răng, tên Maximo, chụp X-ray, lấy khuôn mẫu hàm răng (impression). Tôi nói với ông nha sĩ là tôi đã làm bone graft ở Canada cách đây cả năm rồi. Đó là lần hẹn đầu tiên. Họ bắt tôi đóng tiền trước và tôi rất ngạc nhiên khi nhận được biên lai thu tiền bằng tiếng Anh của một công ty tên là Novaterr ở Quebec, Canada, trên biên lai không có gì dính dáng tới Cuba. Tôi hiểu ra rằng Cira Garcia phải hợp doanh với một công ty Canada để tránh lệnh cấm vận của Mỹ. Tôi cũng gặp một gia đình từ Motreal, Canada đến đây làm răng. Tất cả người đến đây làm răng phải trả bằng ngoại tệ.
Lần hẹn thứ nhì, tôi được gặp vị chuyên viên cấy răng mà họ gọi là bác sĩ giải phẫu răng (dental surgeon) tên Roberto. Ông này khá già, lấy tay bóp vào nướu răng của tôi thật mạnh, xem độ cứng của xương hàm của tôi. Ông xác nhận xương hàm của tôi đủ tốt để làm implant và gởi tôi đi thử máu. Phiếu thử máu bằng tiếng Spanish, tôi phải tra cứu qua tiếng Anh thì thấy nước Cuba quá kỹ trong vấn đề xét nghiệm khi làm răng. Ở Canada, nha sĩ chỉ chú ý đến bệnh máu loãng (thin blood) khi làm implant hay nhổ răng, vì họ sợ khách hàng không cầm máu được. Nhưng ở Cuba, họ muốn tìm ra tất cả bệnh tình mà máu của người thử có thể tiết lộ, kể cả bệnh tình dục. Tôi lại phải nhịn ăn sáng trong buổi sáng kế đó để đến Cira Garcia thử máu.
Lại chờ thêm 1 tuần nữa, mãi đến 18/10/2024, mới là ngày họ hẹn tôi cấy implant. Vậy đây là lần hẹn thứ tư đến Trung tâm Nha khoa. Theo kế hoạch, nếu mọi việc êm xuôi thì đến tháng 4/2025, nghĩa là 6 tháng sau, tôi sẽ trở lại Havana để họ gắn răng giả. Than ôi, người tính không bằng trời tính. Sáng ngày 18/10/2024, cả nước Cuba bị mất điện, bao gồm thủ đô Havana. Nhân viên Trung tâm Nha khoa nói với tôi nhiều năm nay Cuba bị cúp điện (do thiếu xăng dầu chạy nhà máy điện) nhưng theo vùng và theo lịch trình chứ không toàn quốc như lần này. Ngoài ra, Havana cũng ít khi bị cúp điện vì đó là thủ đô, là nguồn thu nhập ngoại tệ du lịch, nên chính quyền ưu tiên cho khu vực thủ đô. Tôi chột dạ, nghĩ bụng: nguy quá, may mà cúp điện trước, chứ nha sĩ đang cắt khoan xương hàm của tôi mà bị cúp điện thì sao đây? Tôi nói với nha sĩ Maximo cho hủy bỏ dịch vụ và hoàn lại tiền cho tôi, trừ đi những chi phí X ray, khám, thử máu v.v. đã làm. Nha sĩ Maximo lên báo cáo với Giám đốc trung tâm, sau đó trở lại cho tôi biết là xin cho họ một cơ hội thứ nhì, tức là ngày thứ hai 21/10, nếu ngày này vẫn chưa có điện họ sẽ hoàn tiền.
Trải qua 3 ngày buồn chán ở Havana, toàn thủ đô ban đêm tối thui, ngoại trừ vài cái khách sạn quốc tế 5 sao và tòa Đại sứ Mỹ có máy phát điện riêng là những điểm sáng trong thành phố. Tôi không còn wifi để liên lạc với gia đình, lòng như đốt lửa. Chủ nhà Airbnb phải đưa tôi đèn cầy (nến) để thắp sáng ban đêm. May là bếp nấu bằng ga nên vẫn có bếp để nấu ăn. Sáng ngày thứ hai 21/10 tôi trở lại Trung tâm Nha khoa, vẫn chưa có điện. Thế là nhân viên làm thủ tục hoàn tiền cho tôi. Đến chiều thì điện được phục hồi, vậy là kỳ này Havana mất điện 3 ngày rưỡi. Vậy là kế hoạch làm răng của tôi ở Cuba bị tan vỡ. Coi như không có duyên để giúp nhau theo hướng “2 bên cùng có lợi”.
Điều an ủi là tôi đã thực hiện được kế hoạch phát cho 100 người dân già, tàn tật ở Havana mỗi người 1 USD (2 ngày lương của dân Cuba), gọi là đem lại cho 100 con người niềm vui nho nhỏ. Ngoài ra, một tháng trời lang thang ở Havana đã giúp tôi biết rất rõ thành phố này và cũng có dịp đi thăm hai nơi rất đẹp là bãi biển Varadero và thung lũng Vinales. Do tiền peso của Cuba mất giá, ăn tôm hùm ở Havana chỉ có 10 USD 1 con. Mời xem album photo về Havana 10/2024.
https://photos.app.goo.gl/ytoxKbGvzjBB7p5v5
Về lại Vancouver, tôi chuyển qua nghiên cứu làm răng tại Mexico. Mexico đã là địa điểm đi sửa sắc đẹp, làm răng, mua thuốc tây cho dân Mỹ đã mấy chục năm nay rồi, do giá cả rẻ. Tôi đã biết điều này khi đi tránh đông ở Cancun đầu năm 2024. Dọc theo xa lộ, có thể thấy được những bảng quảng cáo làm dental implant bằng tiếng Anh. Tôi lên mạng, liên lạc với vài văn phòng implant của Mexico và được biết là trong trường hợp đã làm bone graft như của tôi thì thời gian chờ đợi từ lúc cấy trụ chân răng đến lúc gắn răng giả có thể rút xuống còn 3 tháng thay vì 6 tháng như thường lệ. Giá cả trong trường hợp của tôi (2 implants + 3-unit bridge) trong khoảng 4-5000 CAD. Chỉ nửa giá so với Canada, khoản tiết kiệm này có thể giúp tôi trả tiền Airbnb cho 4 tháng ở Mexico, tôi không muốn về lại Canada trong 3 tháng chờ gắn răng giả.
Vậy là giữa tháng 12/2024 vợ chồng tôi lên đường đi Mazatlan. Tôi tìm được nữ nha sĩ chuyên làm implant tên là Kania Lopez, đã 15 năm kinh nghiệm. Cô tính tôi giá 5,500 CAD, với trụ chân răng loại tốt nhất hiệu Straumann của Thụy Sĩ và răng giả cũng bằng sứ đặc biệt zirconia. Cô thật mát tay, cấy trụ chân răng hoàn toàn không đau đớn và tháng 4/2025 thì tôi về lại Vancouver với hàm răng nhai được cả 2 bên, sau khi trải qua 4 tháng ngập nắng ở thành phố biển Mazatlan “trưa giống Nha Trang, tối khuya giống Dalat”. Tiền tiết kiệm làm implant từ nha sĩ Mexico coi như giúp tôi miễn phí tiền thuê nhà tránh đông.
Để kết luận, tôi thấy rằng kết hợp giữa đi cấy răng và đi tránh đông là giải pháp tốt nhất cho người về hưu (nếu không muốn đi 2 chuyến, 1 cho cấy trụ chân răng và 1 cho gắn răng). Cuba, Mexico hay Việt Nam đều rẻ hơn Canada và Mỹ. Cuba rẻ nhất nhưng người đi làm răng nơi này phải có tinh thần phiêu lưu một chút. Ở Mexico thì an toàn, gần Bắc Mỹ và có hệ thống Google Reviews để biết được một nha sĩ tín nhiệm hay không, thí dụ bác sĩ cấy răng Kenia Lopez được 32 khách hàng đánh giá 5 sao. Còn ở Việt Nam chưa có hệ thống đánh giá Google Reviews nên việc chọn nha sĩ tốt gặp khó khăn. Cơ sở làm răng hoành tráng, máy móc hiện đại, website thiết kế đẹp đẽ thì cũng không bằng đánh giá từ khách hàng đã chữa trị. Các nha sĩ Việt Nam nên lập hệ thống đánh giá này thì mới thuyết phục được khách hàng Việt kiều có trình độ.
Hoàng Hải Hồ
Vancouver, 4/2024